Historia koparek - kiedy powstały?
Maszyny wspomagające pracę człowieka stanowią obecnie obowiązkowy element wyposażenia na każdym placu budowy. Trudno nam sobie wyobrazić w jaki sposób powstawały konstrukcje kilkaset lat temu, nie wspominając o czasach starożytnych. W dawnych epokach koparki były zastępowane rampami, dźwigniami oraz pochylniami. Jak wygląda historia tych uniwersalnych maszyn i w jaki sposób zmieniały się na przestrzeni lat?
Kiedy pojawiła się pierwsza koparka?
Pierwsza maszyna, która przypominała współczesny sprzęty została opracowana w XV wieku przez Wenecjanina Giovaniego Fontana. Skonstruowane przez niego urządzenie było najbardziej zbliżone do znanej obecnie koparki jednonaczyniowej. Na ten temat powstał nawet tekst w 1420 roku. Można znaleźć w nim informacje dotyczące sposobu działania sprzętu. Był on używany do pogłębiania kanałów wodnych oraz poszerzenia wejścia do portu morskiego w mieście. Osoba, która jest nieodłącznie kojarzona z budową pierwszej maszyny budowlanej to Leonardo da Vinci. Oficjalnie przyjmuje się, że to właśnie on stworzył pierwszy prototyp koparki. Oprócz tego zaprojektował dodatkowe elementy, takie jak chwytaki, młyny, silniki wodne, dźwignie oraz pogłębiarki. Pierwsze sprzęty tego typu zostały zatem wynalezione przez włoskich inżynierów w okresie XV-XVI wieku.
Kolejnym ważnym okresem, w którym pojawiło się zapotrzebowanie na maszyny budowlane mogące częściowo zastąpić pracę ludzi był XIX i XX wiek. Wiązało się to z budową kanałów wodnych w Holandii oraz rozwojem przemysłu wydobywczego, morskiego i stoczniowego w Stanach Zjednoczonych. Do tego doszła budowa kolei. Sprzęty wyróżniały się częściowo obrotowym ramieniem oraz posiadały otwieraną i zamykaną łyżkę. W tym czasie rozwijano także inne maszyny, przeznaczone np. do zagarniania lub ubijania. Koparki oraz pozostałe modele były początkowo zasilane mocą wiatraków. Wykorzystywano też siłę koni.
Jak powstały współczesne koparki?
Punktem zwrotnym był rok 1834, gdy w Stanach Zjednoczonych wynaleziono koparkę parową. Jej konstruktorem był William Otis. Sprzęt odegrał bardzo istotną rolę podczas budowy kolei, która łączyła wschód z zachodem kraju. Jego początkowa moc wynosiła 20 koni mechanicznych. Urządzenie było raczej nie komfortowe w użytkowaniu, jednak zapewniało bardziej wydajną pracę i zastępowało ponad 100 osób. Wkrótce wynalazek Otisa upowszechnił się w innych krajach, co doprowadziło do przyspieszenia rewolucji przemysłowej. Był on wykorzystywany zarówno w branży kolejowej, górniczej, jak i morskiej. Pierwsze koparki nie mogły się obracać, gdyż były osadzone na kolejowym nadwoziu, które miało charakter stały.
Gwałtowny rozwój maszyn nastąpił w XX wieku. Zostały one wtedy wyposażone w napędy gąsienicowe. Dzięki temu koparki stały się bardziej mobilne i nie musiałby być wykorzystywane wyłącznie na torowiskach. Pełnoobrotowe nadwozie po raz pierwszy pojawiło się w Anglii i wkrótce zaczęto produkować je na szerszą skalę. Kolejnym kamieniem milowym było wynalezienie silnika spalinowego i napędów hydraulicznych. Wtedy też maszyny weszły na stałe do budownictwa i były produkowane masowo. Po II wojnie światowej nastąpił rozwój procesów ukierunkowanych na automatyzację koparek oraz rozwój napędów hydraulicznych. Pierwszy prototyp maszyny kołowej powstał w 1948 roku. Trzy lata później pojawiła się pierwsza koparka z obrotem 360 stopni. Dziś tego typu maszyny są wykorzystywane podczas realizowania prac ziemnych, w tym przede wszystkim wykopów oraz pogłębiania. Dodatkowy osprzęt sprawia jednak, że sprzęty nadają się też do wielu innych zadań.